Leo Beenhakker (1942 - 2025) • Beenhakker neemt WK’90 mee het graf in

Leo Beenhakker is op 82-jarige leeftijd overleden, dat nieuws kwam donderdagavond naar buiten. De trainer was tijdens zijn loopbaan op talloze plekken werkzaam en had ook de leiding over Oranje. Onder leiding van bondscoach Beenhakker beleefde het Nederlands Elftal een teleurstellend Wereldkampioenschap voetbal in 1990 in Italië. 

Ruim twee weken voor het toernooi werd Don Leo in de haast aangesteld, nadat een stemming onder de spelers leidde tot het wegsturen van Thijs Libregts. Het zou het begin betekenen van veel onrust. Na het wegsturen van Libregts werd de spelersgroep gevraagd wie het elftal op het WK moest leiden. Het antwoord was duidelijk: Johan Cruijff. Rinus Michels stak daar als technisch directeur van de KNVB een stokje voor en hij schoof Beenhakker naar voren. Dit tot onvrede van de spelers, die zich niet gehoord voelden.

In het boek ‘Een elftal bondscoaches’ vertelde Beenhakker dat hij het Nederlands elftal nooit wilde coachen tijdens het WK 1990. "Ik wist dat ik het niet moest doen, omdat het in principe een kansloze missie was", aldus Beenhakker in 2006. "Telegraaf, Voetbal International en NOS pushten vanwege nauwe relaties Cruijff volledig en vormden mede de publieke opinie. Daar win je het nooit van. Zeker als de spelers daar ontvankelijk voor zijn. Op Gullit na hadden ze allemaal al een keer onder Cruijff gewerkt bij Ajax." Beenhakker stemde toe omdat Michels hem vroeg. “Ik was idolaat van die man. Ik had met Rinus een uitstekende werkrelatie. In het werk was hij mijn grote voorbeeld." Dat Michels geen toenadering zocht tot Cruijff had te maken met de gespannen verhouding tussen beide, vertelde Beenhakker. "Op weg naar de bekerfinale in Rotterdam, toen we samen in de auto zaten, zei Michels tegen me: Leo, doe het me niet aan dat ik op mijn knieën naar Barcelona moet. Historische woorden."

Ineens stond Beenhakker in Italië als bondscoach, maar hij kon geen grip krijgen op de spelersgroep. Het WK liep vervolgens uit op een grote teleurstelling. Na drie gelijke spelen tegen Egypte, Engeland en Ierland overleefde Nederland, destijds de regerend Europees kampioen, ternauwernood de eerste ronde, maar werd het in de achtste finale door de latere wereldkampioen West-Duitsland alsnog uitgeschakeld. De Europese titel van 1988 lag als een deken over het toernooi, zo liet Beenhakker zich weleens ontvallen. "Bij alles werd teruggevallen op 1988. Op alles wat je deed, kreeg je als respons: in '88 deden we dat zo. Ik had twee grote schaduwen: het Cruijff-syndroom en het succes van dat EK."

Het WK 1990 mondde zo uit in het meest pijnlijke hoofdstuk uit de loopbaan van Leo Beenhakker. Volgens hem waren er zoveel voorvallen geweest in de groep dat hij er een boek over kon schrijven. Bij de mensen zouden de schellen van de ogen vallen. Tot de tijd er rijp voor zou zijn om te openbaren, parkeerde Beenhakker de verhalen in wat hij noemde ‘verhuisdoos 13’. Hij zou de deksel echter nooit lichten. In het boek vertelde Beenhakker daarover: "Ik moet u teleurstellen, er blijven wat zaken onvermeld, veilig opgeborgen in doos dertien, die 'toevallig' nu geopend naast me staat. En die ik meeneem in mijn graf. Waarom? Omdat er best betrokkenen en gebeurtenissen zijn geweest die wel degelijk invloed hebben gehad op dit sportieve echec, maar ik ga niemand beschadigen. Ik ga ze niet als excuus gebruiken, c.q. misbruiken." En zo zal het mysterie rondom het WK 1990 altijd een beetje blijven bestaan.