Analyse Slot • Puike prestaties met veel nieuwelingen, maar het begint nu pas

Arne Slot verbaasde vorige seizoen vriend en vijand. In het post-Dick Advocaat tijdperk liet hij Feyenoord fris en aanvallend voetballen. Met veel nieuwe spelers bovendien. Feyenoord reikte zelfs tot de finale van de Conference League. De onverwachte prestaties van de Rotterdammers leverde Arne Slot de Rinus Michels Award op.

In zijn eerste seizoen bij Feyenoord verraste Slot en werd hij al snel bestempeld als topcoach. Maar zoals altijd groeien de verwachtingen mee. Wat kan er halverwege de competitie over Arne Slot worden gezegd?

Prestaties
Koploper in de Eredivisie, groepswinst in de Europa League en daarmee directe plaatsing bij de laatste zestien clubs in het toernooi. De tussentijdse prestatiebalans klinkt als een klok. 

En dat met een selectie dat vergeleken met vorig seizoen volledig op de schop ging. Afgelopen zomer vertrokken maar liefst zeventien selectiespelers, onder wie zeven basisspelers. Van het team dat de Conference League-finale haalde bleven alleen Justin Bijlow, Lutsharel Geertruida, Gernot Trauner en Orkun Kökcü in de Kuip. 

Terwijl Feyenoord record na record brak op de uitgaande transfermarkt, moest Slot aan de slag om een nieuw team op te bouwen. Een buslading nieuwe spelers kwam naar Rotterdam. Veelal jonge jongens die nog enigszins betaalbaar zijn, aangevuld met een paar diepte-investeringen en huurlingen. Van een voorbereiding was eigenlijk geen sprake. Tijd om aan elkaar te wennen en voetballende afspraken te maken was er nauwelijks. Maar de seizoenstart stond al voor de deur.

Basiself
Slot kon niet anders dan gedurende het seizoen aan zijn elftal te sleutelen. Buiten de sterkhouders die waren gebleven, waren enkel Dávid Hancko, Quinten Timber en Javairô Dilrosun snel verzekerd van hun plekje in het elftal. Verder was de trainer zoekende, waardoor op vrijwel iedere positie een hevige concurrentiestrijd ontstond.

Vooral op de linksback positie wisselde Slot vaak van speler. De ene keer Marcos Lopez, dan weer Fredrik Bjørkan. Vervolgens uit nood David Hancko om uiteindelijk uit te komen bij Quilindschy Hartman. Maar ook op het middenveld was het puzzelen, met name wie naast Kökcü en Timber moest komen te spelen. Geertruida en Dilrosun werden uitgeprobeerd, maar uiteindelijk lijkt Sebastian Szymański de beste invulling. De voorhoede was eveneens een hoofdbreker. Slot startte vaak met Danilo, die sterker is in druk zetten op de tegenstander dan zijn concurrent Santiago Gimenez. De Mexicaan lijkt echter meer ‘torinstinct’ te hebben en maakte een aantal belangrijke doelpunten. Op de flanken lijken momenteel Igor Paixão en Javairo Dilrosun de voorkeur te krijgen boven Alireza Jahanbakhsh en Patrik Walemark. Maar ook daar wisselde Slot geregeld. Zelfs Szymański heeft daar een keer gestaan. En straks is ook Oussama Idrissi weer van de partij.

Steeds meer puzzelstukjes vallen in elkaar. Maar ook blijven er nog een paar vraagtekens over. Slot komt nu in de periode dat hij keuzes moet gaan maken. Halverwege de competitie mag je verwachten dat de ideale basiself zich heeft uitgekristalliseerd. Want na een half jaar zal het argument van een korte voorbereidingstijd langzaamaan vervagen.

Kritiek
Zijn zoektocht naar het ideale elftal zorgde ervoor dat Slot voor het eerst sinds zijn aanstelling kritiek kreeg te verduren. Meestal blijft het stil wanneer het spel te wensen overlaat, maar er toch wordt gewonnen. Hoe anders is dat wanneer de resultaten ook tegenvallen. Dan neemt het gemor onder supporters en in de media toe. Tegen NEC, FC Midtjylland (2x), Fortuna Sittard en Sturm Graz verloor Feyenoord punten. En ook nog vaak knullig. De supporters vreesden voor een vroegtijdige bijrol in de Eredivisie en overwinteren in Europa stond eveneens op de tocht. Bovendien was het veldspel slordig en inspiratieloos. Niets wees op betere tijden. En dus werden er terecht kritische vragen gesteld. 

Herstel
Hoe snel dingen in het voetbal kunnen omslaan bewees de maand november. Arne Slot en zijn ploeg stelden orde op zaken. Door zelf de wedstrijden te winnen maakte Feyenoord optimaal gebruik van puntverlies van Ajax en PSV. Bovendien behaalde de Rotterdammers onverwachts de poulewinst in de Europa League na een legendarische avond en dito overwinning op Lazio Roma (1-0).

De tussenbalans is daarmee uitstekend. Toch zal Slot realistisch moeten zijn. In de knotsgekke Europa League-poule (iedereen eindigde op 8 punten) had het dubbeltje ook zomaar de andere kant op kunnen vallen. En in de Eredivisie ging de eindsprint richting de winterstop langs veelal zwakke broeders.

Winterstop
De winterstop gaat wellicht bepalen of Feyenoord daadwerkelijk mee gaat doen om de titel. Slot gaf meermaals aan dat hij weinig tijd heeft gehad om een speelwijze in te slijpen. Met de lange WK-winter kan dat nu wel. In tegenstelling tot Ajax en PSV heeft Feyenoord bovendien weinig spelers die actief zijn op het WK in Qatar. Momenteel zit alleen Bijlow met Oranje nog in het toernooi. Szymański (Polen) en Jahanbakhsh (Iran) zijn reeds uitgeschakeld. Zo heeft Slot vrijwel de gehele selectie beschikbaar richting de hervatting van de competitie. 

Lastige hervatting
Na de winterbreak kan Feyenoord direct aan de bak. In de Eredivisie wachten direct twee traditioneel lastige uitwedstrijden tegen FC Utrecht en FC Groningen. Vervolgens komt Ajax naar De Kuip om een week later op bezoek te gaan bij FC Twente. En in de eerste weken van februari neemt Feyenoord het in De Kuip op tegen PSV en AZ.

Feyenoord staat dan wel bovenaan, maar het seizoen begint met deze reeks pas echt. In vijf weken tijd zal duidelijk worden of de Rotterdammers daadwerkelijk aanhaken of – zoals zo vaak in het verleden is gebleken – direct na de hervatting uit koers raken.

Maandag 12 december vertrekt de ploeg naar Portugal voor een trainingskamp. Hopelijk blijkt de grond in het Portugese Lagos vruchtbaar.