Interview • De Ru gaat voor Kuip-renovatie: “Een uitbouw aan je huis ga je toch ook niet eerst schilderen?”

Eind vorige week kwam het plan voor een grootschalige renovatie van De Kuip naar buiten. Volgens toparchitect Nanne de Ru (49), die met andere partijen is verenigd in het consortium Team de Kuip, kan Feyenoord binnen afzienbare tijd beschikken over een gemoderniseerd onderkomen met een groot verdienvermogen, waarvan het zelf eigenaar is. 

1908.nl zocht de architect op en voelde hem uitgebreid aan de tand. Vandaag het eerste deel van het interview. Morgen volgt het slotdeel.

We gaan het zo over het plan hebben, maar meteen met de deur in huis te vallen: een dag na de bekendmaking vertelde stadiondirecteur Lilian de Leeuw en financieel directeur Pieter Smoremburg van Feyenoord direct aan RTV Rijnmond dat het niet realistisch is. Wat vind jij daarvan? “Wat ik jammer vind, is dat hun reactie vooral gericht is op de korte termijn en geen visie voor het stadion bevat. Als je zegt dat de renovatie zomaar tien jaar in beslag neemt en dat er tientallen miljoenen in de voorbereiding gaan zitten, dan zeg ik ‘bestudeer ons plan goed’. Er ligt een realistische businesscase waarmee Feyenoord en het stadion een enorme sprong voorwaarts kunnen maken. Inclusief plannen maken en bouwen kan het binnen vijf jaar klaar zijn, zonder een grote kostenpost aan de voorkant, wij hebben namelijk aangeboden de plankosten voor te financieren. Qua tempo en planning weet ik waarover ik praat, want wij doen juist veel grote projecten in Rotterdam.”

Zij zeggen dat het renovatieplannen afleiden van wat er nu moet gebeuren.
Het een hoeft het ander niet uit te sluiten. Op korte termijn is er onderhoud nodig, maar het merendeel kan gewoon tijdens de renovatie worden uitgevoerd, binnen de businesscase. Als je een uitbouw aan je huis gaat bouwen, ga je toch ook niet eerst de hele gevel schilderen? Feyenoord pakt straks ook niet alles in een keer aan. De genoemde 70 miljoen smeren ze uit over negen jaar, zonder te zeggen wat ze met het stadion gaan doen na die tijd. Dat totaalbedrag kan veel efficiënter en gerichter worden uitgegeven als we nu integrale toekomstplannen maken. Het scheelt ook plankosten, want die financieren wij voor. Zo blijft er meer geld over voor het voetbalgedeelte.”

Dan naar het plan. Er zijn al zoveel mensen over verschillende stadionplannen gestruikeld, waarom begin je er in hemelsnaam aan? “We begrijpen dat mensen misschien een beetje moe worden van het geruzie en slepende gebeuren rondom De Kuip. Er zijn al zoveel plannen geweest en nieuwbouw ging ook niet door. Wij hebben het alleen anders aangepakt. Ons plan is juist voortgekomen uit het idee om alle partijen in één plan bij elkaar te brengen.

Iedereen heeft wel een gedachte over het stadion, met specifieke wensen en ideeën over wat er moet gebeuren, alleen zij praten niet echt goed met elkaar. Wij zijn dan ook bij alle betrokkenen informatie gaan ophalen en hebben daar een plan van gemaakt waarin iedereen zich kan vinden.”

Met wie hebben jullie allemaal gesproken dan?
“Iedereen die wat te vertellen heeft. Sowieso de zogenoemde Feyenoord-familie, bestaande uit de club, Stadion Feijenoord, Sportclub Feyenoord, Vrienden van Feyenoord en diverse supportersgeledingen. Maar ook de gemeente Rotterdam en betrokkenen bij het Feyenoord City project, om daar van te leren. De vastgoedbedrijven, zoals de Van Herk Groep die gronden bezit rondom De Kuip, zijn ook meegenomen.”

Kan je iets vertellen over hoe De Kuip in jullie plan eruit komt te zien?
“Allereerst wordt het stadion teruggebracht in zijn originele staat, waarbij de iconische stalen constructie goed zichtbaar wordt. Dat geldt ook voor het hele iconische aangezicht aan de Olympiazijde. De glazen wanden tussen de tribunes keren ook terug, waardoor de ringen als het ware komen te zweven. We hebben er ook voor gekozen om de lichtmasten te laten staan, maar meer als ‘hoeders van de stad’ dan om het veld te verlichten. Het huidige dak zal worden weggehaald, waardoor de unieke kuipvorm in volle glorie terugkeert. Daarvoor in de plaats komt een zwevend dakdeel boven het stadion.

Wanneer de monumentale kwaliteit van het stadion er tiptop bijstaat, zullen wij het stadion natuurlijk flink moderniseren. Om de commerciële waarde te vergroten zal het nieuwe stadiondak gaan leunen op een schil van paviljoens die rondom het stadion komen te staan. Daarmee worden detailhandel en horeca in het stadion geïntegreerd en ontstaat er een omloop waar bezoekers dagelijks kunnen recreëren, eten en drinken. Dus ook buiten wedstrijddagen. De opbrengsten hiervan gaan naar de club.

Daarnaast willen we het grootste stadion van Nederland worden. Om de capaciteit te vergroten zullen we het veld verlagen, waardoor er ruimte ontstaat voor een volledige derde ring en de mogelijkheid om 60 nieuwe businessunits te bouwen. In totaal zorgt dit voor ongeveer 5.000 extra plaatsen, waarmee de capaciteit groeit naar 56.000 plekken.” 

In eerdere plannen was er ooit sprake van een derde ring, die bovenop het stadion zou worden gezet. De capaciteit kwam daarmee boven de 60.000. Waarom is hiervoor niet gekozen? “Dat hebben we uitgebreid onderzocht. Uiteindelijk bleek dit een dure oplossing, want het betreft een complexe constructie en trappenvoorziening. Bovendien ontstaat er een logistiek probleem, want de horeca op de tweede ring is nu al een probleem. Met een derde ring is dat helemaal het geval.

De ontsluiting en horeca van de uitgegraven tribune kan straks vanaf het zogeheten maaiveld worden geregeld. Ook zijn de zichtlijnen daar beter en komen er meer stoelen dicht op het veld. De horeca op de tweede ring krijgt bovendien een enorme impuls, omdat deze via loopbruggen met de paviljoens worden verbonden. De omzet van het stadion kan nu alleen maar stijgen door de bierprijs te verhogen. We moeten naar de situatie dat er meer bier wordt verkocht.” 

Wat gaat die uitgegraven tribunering betekenen voor de supporters? “Door voor een gedeelte de grond in te gaan, worden er meer zitplaatsen gecreëerd die dicht op het veld staan. De zichtlijnen worden ook verbeterd. Daarvoor hebben we de expertise ingeschakeld van mensen die bij het nieuwe stadion betrokken waren. Het stadion voldoet straks aan alle UEFA-eisen.

Uitgangspunt van de capaciteitsvergroting is wel om meer premiumstoelen te creëren en daarmee het verdienmodel te vergroten. Dit betekent niet dat de normale stoelen verdwijnen. Die zullen ook rondom het veld blijven.”
 
We hebben inderdaad al veel plannen gezien. Waarom gaat dit stadionplan wel een goed idee zijn? “Wij renoveren De Kuip naar een modern stadion met alle faciliteiten, met behoud van de monumentale kwaliteit van het iconische stadion. Als we klaar zijn hebben we het grootste stadion van Nederland, dat grote evenementen en voetbalfinales kan aantrekken. Door extra stoelen, business-seats en grootschalige horeca toe te voegen ontstaat er een enorme verdienpotentie.”

Dat hadden de voorgaande stadionplannen ook in hun businesscase staan. Waarin is dit plan anders en wel kansrijk? “Dat zit hem vooral in de financiering, de manier van bouwen en de periode die we ervoor uittrekken. Wij realiseren dit project voor 350 miljoen euro. Doordat het plan uit relatief onafhankelijke deelprojecten bestaat kan je ook in fases financieren. Het verlagen van het veld is bijvoorbeeld levert direct extra inkomsten op doordat je heel veel nieuwe stoelen toevoegt. Het is bovendien een deelproject dat bijvoorbeeld los van de paviljoens kan worden uitgevoerd. De Renovatie kan natuurlijk ook onafhankelijk van deze deelprojecten worden uitgevoerd. Feyenoord kan dus blijven voetballen in De Kuip tijdens de uitbreiding en de renovatie en dat levert dus een goede exploitatie op. 

Ook over het bouwen hebben we veel nagedacht. Veel onderdelen kunnen we elders opbouwen en kant-en-klaar het stadion inhijsen. Dat geldt voor de extra tribunes, business units en de paviljoenen rondom het stadion. De meeste tijd gaat zitten in het afgraven van het veld, maar door met dubbele ploegen te werken, 7 dagen per krijg je dat in uiterlijk 6 maanden geregeld. Om de benodigde tijd te krijgen, gaan we de KNVB vragen om van april tot september geen thuiswedstrijden te plannen, zoals dat tijdens de renovatie in 1994 ook het geval was. Het dak zal als laatste worden geplaatst, maar dat kan ook gedurende het seizoen.”

Morgen verschijnt het tweede en laatste deel van het uitgebreide interview met Nanne de Ru, waarin hij ingaat op de kosten en de financiering van de vernieuwde Kuip. De rol van Feyenoord in het geheel komt eveneens aan bod, alsmede de verstandhouding met de aandeelhouders. Ook gaat hij in op de persoonlijke beweegreden om dit project aan te gaan en waarom.