Van Hanegem tot Geertruida; alle deelnemende Feyenoorder ooit op een EK

De 17e editie van het Europees Kampioenschap voetbal staat op het punt van beginnen. Namens Feyenoord zijn Lutsharel Geertruida en Justin Bijlow aanwezig in de selectie van het Nederlands Elftal, dat jacht gaat maken op eremetaal in Duitsland. De Rotterdamse vertegenwoordiging is dit EK echter breder. 

Namens Slowakije doen Dávid Hancko en Leo Sauer mee en voor Oostenrijk meldt Gernot Trauner zich. Ook Luka Ivanušec (Kroatië) en Ondřej Lingr (Tsjechië) zijn van de partij, terwijl oud-Feyenoorders Orkun Kökcü (Turkije) en Stefan de Vrij en Georgino Wijnaldum (Nederland) eveneens zijn opgeroepen. Perspectief maakte een overzicht van alle EK’s tot nu toe en een eventuele bijdrage van (oud-) Feyenoorders tijdens deze EK’s.

1960-1972
Het eerste Europees Kampioenschap Voetbal wordt gespeeld in 1960, in Frankrijk. Nederland heeft zich niet ingeschreven voor de kwalificatie van dit eerste EK-voetbal. De Sovjet-Unie weet in een spannende finale na verlenging Joegoslavië te verslaan en is zo de eerste Europees Kampioen Voetbal.

In 1964 en 1968 is het tot tweemaal toe het thuisland dat aan het langste eind trekt. In 1964 wint Spanje in Madrid de finale van titelverdediger de Sovjet-Unie en in 1968 verslaat Italië in Rome Joegoslavië. Nederland is op geen van deze EK’s aanwezig. Tijdens de kwalificatie voor het EK’64 wordt Het Nederlands Elftal zelfs uitgeschakeld door het nietige Luxemburg.

Bij het volgende EK, in 1972, is Oranje er helaas weer niet bij. Het EK, dat in België wordt gehouden, zou uiteindelijk een finale opleveren tussen de Sovjet-Unie en West-Duitsland. West-Duitsland heeft de beschikking over “Der Bomber” Gerd Müller en hij beslist de finale met twee goals in het voordeel van onze oosterburen.

1976
Het eerste EK waarbij het Nederlands Elftal aanwezig is. Willem van Hanegem, Wim Jansen en Wim Rijsbergen zijn aanwezig namens Feyenoord. Van Hanegem krijgt in de halve finale wedstrijd tegen Tsjechoslowakije een zwaar bestrafte rode kaart van scheidsrechter Clive Thomas. Die scheidsrechter uit Wales heeft Van Hanegem al eerder dwars gezeten tijdens Benfica-Feyenoord, door een geldig doelpunt van Theo Laseroms af te keuren. Behalve Van Hanegem krijgt ook Johan Neeskens rood, waardoor Oranje strandt in de halve finale. Ondanks de schorsingen van Van Hanegem, Neeskens en ook Johan Cruijff (hij heeft geel gekregen tegen Tsjechoslowakije), wint Oranje de strijd om het brons van gastland Joegoslavië. Maar uiteraard is dit een troostprijs voor deze fantastische generatie voetballers

1980
Wederom een teleurstellend EK voor het Nederlands Elftal. De eerste wedstrijd wordt nog wel met pijn en moeite gewonnen van Griekenland dankzij een benutte penalty van AZ-spits Kees Kist. Maar in de tweede groepswedstrijd tegen West-Duitsland komt Oranje er niet aan te pas. Na een hattrick van Klaus Allofs weet het Nederlands Elftal nog wel terug te komen tot 2-3 door goals van Johnny Rep en Willy van der Kerkhof, maar meer zit er niet in tegen de superieure West-Duitsers. Een 1-1 gelijkspel tegen Tsjechoslowakije zorgt ervoor dat Nederland de groepsfase niet overleeft. Tijdens dit EK spelen de oer-Feyenoorders Ben Wijnstekers en Michel van de Korput mee in alle wedstrijden van Oranje.

1984
Het EK waar Nederland niet bij was, maar wel bij had moeten zijn. In de kwalificatie zou Nederland normaal gesproken boven Spanje eindigen, tenzij de Spanjaarden met een monsterscore (elf doelpunten verschil) van Malta zouden winnen. En zo geschiedde, met veel hulp van de keeper van Malta, John Bonello, wonnen de Spanjaarden met 12-1. Het rook naar omkoping, maar Nederland ging niet naar het EK en Spanje wel. Spanje zou daar uiteindelijk zelfs de finale halen, waarin het tekort kwam tegen het Frankrijk van Michel Platini.

1988
Wie kan het zich niet meer herinneren? De enige hoofdprijs in de geschiedenis van het Nederlands Elftal tot nu toe. Na verlies in de openingswedstrijd tegen de Sovjet-Unie door een doelpunt van Vasili Rats, wordt in de groepsfase gewonnen van Engeland en Ierland. In de halve finale volgt de kraker tegen West-Duitsland. In het Hamburgse Volksparkstadion maakt Marco van Basten vlak voor tijd de beslissende 2-1 na een pass van Jan Wouters. In de finale wacht opnieuw de Sovjet-Unie. Na een kopbal van Ruud Gullit en een weergaloze volley van Marco Van Basten is Nederland voor het eerst Europees Kampioen! Twee Feyenoorders zitten in de selectie van de Europees Kampioen: Joop Hiele en Sjaak Troost. In actie zouden de twee echter niet komen gedurende dit EK.

1992
Met Feyenoorder Robbie Witschge als uitblinker speelt Nederland in de groepsfase van het EK 1992 een weergaloze wedstrijd tegen Duitsland. Witschge zorgt met een schitterende vrije trap voor de 2-0, waarna de wedstrijd na goals van Klinsmann en Van Basten in 3-1 zou eindigen. Feyenoorder Peter Bosz mag drie minuten voor tijd nog invallen en is zo tot nu toe de Nederlander met de minste speelminuten op een EK. In de halve finale moet Nederland het opnemen tegen het zo verrassende Denemarken. De Denen die eigenlijk niet eens geplaatst waren voor het EK, hadden de plaats van het in oorlog geraakte Joegoslavië over genomen. Bij de Denen viel oud-Feyenoorder Lars Elstrup in de tweede helft in. De wedstrijd zou uitmonden in een penaltyserie. Waar de Denen, waaronder Elstrup, niet falen, doet Marco van Basten dit wel en Oranje is uitgeschakeld. De Denen zouden ook Duitsland in de finale verrassen en worden zo zeer verrassend Europees Kampioen.

1996
Het EK 1996 staat vanuit Nederlands perspectief gezien vooral in het teken van de ruzie tussen bondscoach Guus Hiddink en middenvelder Edgar Davids. Davids wordt verwijderd uit de selectie nadat hij het volgende over Hiddink heeft gezegd tegenover een journalist: “The coach shouldn’t put his head in other player’s asses’’. Het Nederlands elftal gaat ondanks een 1-4 nederlaag tegen Engeland door naar de kwartfinale. In de kwartfinale is Nederland eigenlijk sterker dan Frankrijk, maar de bal wil er niet in. In de beslissende penaltyreeks mist alleen Clarence Seedorf, waardoor Oranje naar huis kan. Duitsland zou de finale winnen van Tsjechië dankzij een “Golden goal’’ van Oliver Bierhoff. Namens Feyenoord komt Gaston Taument in de openingswedstrijd tegen Schotland in actie en blijft Ed de Goeij het gehele toernooi op de bank.

2000
Het EK in Nederland en België. Het drama vanaf de penaltystip. Nadat het Nederlands Elftal in de poule wint van Tsjechië, Denemarken (met Jon Dahl Tomasson en in De Kuip) en Frankrijk, wordt Joegoslavië in onze eigen Kuip met 6-1 vermorzeld. In deze wedstrijd maakt Patrick Kluivert een hattrick, maar ook de rechtsback van Oranje speelt geweldig: Paul Bosvelt. Opvallend gezien het feit dat hij bij Feyenoord altijd op het middenveld speelt. Hij speelt Michael Reiziger echter uit het team en speelt een heel goed toernooi. Uiteindelijk strandt Oranje in de halve finale doordat het tijdens de wedstrijd tegen Italië twee penalty’s mist en ook in de beslissende strafschoppenserie laat het Nederlands Elftal het afweten. Zo mag Italië het in de finale in De Kuip opnemen tegen Frankrijk. David Trezeguet zou Frankrijk in een spannende wedstrijd naar de Europese titel schieten. Behalve Paul Bosvelt maken ook de Feyenoorders Bert Konterman en Peter van Vossen hun opwachting tijdens dit EK. Het eerste doelpunt van het toernooi wordt overigens gemaakt door oud Feyenoorder Bart Goor.

2004
Het Europees Kampioenschap in Portugal. Het EK met de bizarre wissel Arjen Robben-Paul Bosvelt. Assistent trainer Willem van Hanegem gaf een dag later tijdens de persconferentie aan bondscoach Dick Advocaat “neer te slaan’’ als hij nog een keer zo slecht zou wisselen. Het EK eindigt voor Oranje uiteindelijk in de halve finale tegen Portugal. Feyenoorders spelen geen hoofdrol bij Oranje. Wel een opvallende rol voor de eigenlijk al als international gestopte oud-Feyenoorder Henrik “Henke’’ Larsson. Met 120.000 handtekeningen werd hij overgehaald door zijn landgenoten om alsnog deel te nemen aan het EK 2004. Hij ging in op de smeekbedes van het Zweedse volk en zou zelfs nog drie doelpunten maken dit toernooi.

2008
Het Nederlands Elftal speelt een fantastische poulefase tijdens het EK 2008. Het elftal van bondscoach Marco van Basten speelt geweldig tegen zowel Italië als Frankrijk en zou met een veredeld tweede elftal ook winnen van Roemenië. Hoofdrollen zijn er weggelegd voor Feyenoorder Giovanni van Bronckhorst en oud-Feyenoorders Dirk Kuijt en Robin van Persie. Enigszins onverwacht maakt het Rusland van Guus Hiddink in de kwartfinale een einde aan de droom van Oranje.

2012
Tijdens het EK van 2012 is alleen Ron Vlaar vertegenwoordigd namens Feyenoord. Het toernooi zou echter in een enorme deceptie uitlopen voor Oranje. Onder leiding van bondscoach Bert van Marwijk wordt de vice-wereldkampioen roemloos uitgeschakeld na drie nederlagen tegen Denemarken, Duitsland en Portugal. Vlaar is basisspeler tegen zowel Denemarken als Portugal, maar kan deze afgang dus ook niet voorkomen. De afgang is nog groter richting het volgende EK, dat van 2016. Ondanks dat er meer deelnemers dan ooit zijn, weet Oranje zich niet te plaatsen. Nederland eindigt op een beschamende vierde plaats in de kwalificatie, achter Tsjechië, IJsland en Turkije. Tijdens het EK 2016 zijn er ook geen spelers van Feyenoord actief bij andere landen. Wel is er een positieve hoofdrol voor Graziano Pellè bij het Italiaanse Elftal. De oud-Feyenoorder scoort onder andere in de wedstrijden tegen België en Spanje.

2020
Voor het EK van 2020 wordt alleen Steven Berghuis voor Oranje opgeroepen. Ook Róbert Boženík vertegenwoordigt Feyenoord dit EK namens Slowakije, en Orkun Kökçü doet dit namens Turkije. Het Nederlands Elftal kent onder bondscoach Frank de Boer een goede poulefase waarin Oekraïne, Oostenrijk en Noord-Macedonië worden verslagen. In de achtste finale gaat het echter direct mis en verlaat Oranje na een 0-2 nederlaag tegen Tsjechië voortijdig het toernooi.