Nieuws
Project ‘Feyenoord City’ houdt geen stand bij Raad van State
De gemeenteraad van Rotterdam had bij het vaststellen van het bestemmingsplan ‘Feyenoord City’ in december 2020 moeten inzien dat het plan om een nieuw voetbalstadion aan de Nieuwe Maas te bouwen, niet uitvoerbaar was. In de eerste plaats omdat er geen zekerheid was over het daadwerkelijk gebruik van het nieuwe voetbalstadion door Feyenoord, maar ook omdat er “serieuze onzekerheid en onduidelijkheid bestond over de vereiste financiële middelen” om het stadion te bouwen. Omdat het stadion een wezenlijk onderdeel van het bestemmingsplan is, vernietigt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State daarom het hele bestemmingsplan ‘Feyenoord City’.
Achtergrond van de zaak
Feyenoord City is een stedenbouwkundig project dat de bouw van een nieuw stadion voor Feyenoord aan de Nieuwe Maas en de renovatie van de oude Kuip omvatte. Ook maakte het project over de Stadionweg een nieuwe verbinding mogelijk, de zogenoemde Strip. Die zou het nieuwe stadion verbinden met het gebied rondom de Kuip. Aan de Strip waren woontorens, sportfaciliteiten, een grote bioscoop en (sport)winkels gepland. Verder zouden er woningen worden gebouwd in de deelgebieden Waterfront, Rosestraat, Mallegat, Colosseumweg en De Veranda. Stichting Vrienden van De Kuip en diverse bedrijven en omwonenden zijn het niet eens met het bestemmingsplan en kwamen daartegen in beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak. Zij vonden de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan onzeker en de bouw van het nieuwe voetbalstadion financieel niet haalbaar. Volgens de gemeenteraad was het plan wel uitvoerbaar en was er op het moment dat de gemeenteraad het bestemmingsplan vaststelde geen reden om te verwachten dat de bouw van het nieuwe stadion niet door zou gaan.
Onvoldoende zekerheid
Het nieuwe voetbalstadion is een wezenlijk onderdeel van het bestemmingsplan, het is de ‘aanjager’ voor de brede (her)ontwikkeling van dit deel van Rotterdam-Zuid. Maar op het moment dat de gemeenteraad het plan vaststelde, bestond naar het oordeel van de Afdeling bestuursrechtspraak onvoldoende zekerheid over het commitment van Feyenoord als enige (hoofd)gebruiker van het stadion. Juist vanwege deze exclusieve positie had er geen enkele twijfel moeten bestaan dat Feyenoord ook daadwerkelijk gebruik zou gaan maken van het nieuwe stadion. Het lag op de weg van de gemeenteraad om ervoor te zorgen dat dit op dat moment voldoende was verzekerd. Feyenoord heeft zich, nadat de gemeenteraad het plan had vastgesteld, “eenvoudig en ongeclausuleerd” uit het project kunnen terugtrekken en duidelijk gemaakt in de Kuip te blijven spelen. Hier komt nog bij dat er nog zeker € 50 miljoen aan externe financiering voor het stadion ontbrak, toen het bestemmingsplan werd vastgesteld. De gemeenteraad had op dat moment “gerede twijfel” moeten hebben over de financiële uitvoerbaarheid van het nieuwe stadionplan, aldus de Afdeling bestuursrechtspraak.
Ook woningbouw gaat onderuit
Dit oordeel heeft ook gevolgen voor andere onderdelen van het bestemmingsplan. De gemeenteraad pleitte er nog voor om de delen van het bestemmingsplan die woningbouw mogelijk maken in stand te laten, maar dat kan niet, aldus de hoogste bestuursrechter. Het gaat hier om onderdelen van het bestemmingsplan waarvoor niet is onderzocht wat daar de milieueffecten zullen zijn als het nieuwe stadion er niet komt en de bestaande activiteiten in het gebied worden voortgezet. Dit betekent dat er een streep door het hele bestemmingsplan gaat en dat de besluiten die nodig waren om het plan daadwerkelijk uit te voeren, zoals bouwvergunningen, ook worden vernietigd.
Legenda
Reacties
Fijn voor je dat je onlangs het woord 'civieltechnisch' hebt geleerd, maar om ons er nu continu mee om de oren te slaan is toch een beetje lachwekkend. En vooral, je gebruikt het in een verhaal dat nergens op slaat. "De draagconstructie is nog maar beperkt houdbaar (enkele tientallen jaren), dat geven die rapporten ook aan" beweer in een van je reacties, maar ik vermoed dat dat stond in het sprookjesboek waar je mama je gisterenavond heeft voor gelezen, want die rapporten zijn er helemaal niet.
Zie hieronder een link naar de tekst en uitleg waarin, op hoofdlijnen, juist staat dat de Kuip prima verbouwd kan worden en tegen een veel lagere prijs dan nieuwbouw. (N.B. Het in het artikel genoemde bedrag is door alle economische e ecologische omstandigheden inmiddels ook vors hoger dan toen werd berekend maar nog altijd veel goedkoper dan nieuwbouw.)
https://www.abt.eu/actueel/nieuws/constructief-advies-van-abt-voor-modernisering-de-kuip.aspx
Of het daarmee (op termijn!) een betere keuze is dan nieuwbouw zal overigens nog moeten blijken uit een grondige, betrouwbare en openbare (!) businesscase waarin nieuwbouw en renovatie met elkaar vergeleken worden. Voor de nieuwbouwvariant zou het tweede ontwerp van Volker-Wessels als uitgangspunt kunnen dienen.
Een nadeel heeft het plan van ABT wel: aan de buitenkant blijft de Kuip echt foeilelijk. Te lelijk voor zo'n mooie club en te lelijk voor een stad die de Erasmusbrug liet bouwen. Dat moet echt véél beter.
Kortom: Een hoop kunst en vliegwerk om het civieltechnisch enigszins voor elkaar te krijgen, en dan mag je met 40 à 50 jaar weer omdat het dan ècht op is.
Financieel is momenteel bij beide inderdaad een te groot obstakel. Maar maak jezelf aub niet wijs dat renovatie daar een uitkomst in is. De maatregelen die nodig zijn om het werk veilig uit te voeren gaan gigantisch in de papieren lopen. Qua materialisatie ga je er ook weinig op vooruit, omdat je weinig kan hergebruiken. En je zult behoorlijk wat kunstgrepen moeten doen om te voldoen aan alle eisen en wensen van een modern stadion. Denk je maar eens in wat er moet gebeuren om het zitcomfort op peil te krijgen. Momenteel zit je, als supporter van gemiddeld formaat, schuin op je stoel om je schouders passend te krijgen, met de knieën van de persoon achter je in je rug en je eigen knieën in de stoelrand voor je. Je moet de hele betonnen trapvorm uit de tribunes slijpen en opnieuw aanbrengen om dat op te lossen (kaching!).
De sprookjes die door DMK en conserton worden voorgeschilderd zijn veel te rooskleurig. Het kan alleen als je de portemonnee van pak hem beet Liverpool of Real Madrid hebt, die beiden ook nog eens in stadions spelen die zich veel beter lenen voor renovatie. In wiens belang is het om het Legioen te laten geloven dat het ook maar enigszins haalbaar is?
We zitten ook niet op het niveau van "we doen het alleen als het een verbetering is", het is bittere noodzaak. De Kuip is technisch in een dusdanige staat dat er binnen nu en 20 jaar significant ingegrepen moet worden, anders is de veiligheid tijdens gebruik niet meer te garanderen. Natuurlijk willen we graag een stadion dat op alle fronten beter is, maar ook daarbij geldt dat daar een prijskaartje aan hangt.
Welke sfeerelementen zouden we dan verliezen met het FC ontwerp? De parterrevakken mogen niet meer volgens de nieuwe reglementen, die zijn best bepalend in de Kuip, maar kun je dus niet behouden. De afgeronde hoekvakken blijven, het dicht op het veld zitten blijft. Voor de rest maken met name de supporters de sfeer, dat hebben we dus zelf in de hand. Dat het anders wordt dan nu in de Kuip ontkom je denk ik niet aan, maar het heeft ok veel elementen die ruimte bieden aan een verbetering (ligging, faciliteiten voor voor en na de wedstrijd).
Laat ik ook voorop stellen, ik zou graag in de Kuip blijven, of op zijn minst op dezelfde locatie met dezelfde heilige grasmat, maar ik zie het technisch en financieel gewoon niet gebeuren.
https://cdn.versbeton.nl/app/uploads/2018/07/28061248/TNO-briefrapport-onderhoudstoestand-De-Kuip-Copy.pdf
Ik vraag me ook sterk af of je echt kunt spreken van onbehoorlijk bestuur dat er weinig geïnvesteerd is in het stadion, gegeven het uitgangspunt dat we nu ongeveer naar een nieuw stadion zouden gaan. De realiteit is gewoon anders gebleken dat hetgeen het bestuur vanuit ging, dat proberen ze nu in te halen.
Dit soort zaken komen vaker bij een faillissement aan de orde, maar op basis van de laatste financiële berichtgeving over de Kuip is er zeker een kans dat ook hier bestuurlijke aansprakelijkheid kansrijk is.
1. Door de vennootschap zelf richting een bestuurder met beslissingsbevoegdheid, waar het gaat om bestuurders die persoonlijk grove fouten hebben gemaakt en regels hebben geschonden (dit noemen we interne aansprakelijkheid). In dit geval acht ik die kans niet zo heel groot.
2. Door crediteuren of de curator in geval van faillissement (externe aansprakelijkheid- naar derden). Hierbij is onder andere de Beklamel norm van belang. Er zijn dan een aantal opties met verschillende grondslag: kennelijk onbehoorlijk bestuur (curator), onrechtmatige daad (ovk aangaan waarbij objectief duidelijk was dat er geen ruimte was voor nakoming), misleidende voorstelling van zaken, etc. De extreme vorm van nalatigheid bij onderhoud van de Kuip (met mogelijk potentieel gevaarzettende situaties als gevolg) en de financiële berg aan ellende die momenteel grenst aan faillissement zijn mijns inziens kansrijke argumenten, gezien elke normaal functionerende bestuurder dit weldegelijk anders zou hebben aangepakt in het kader van behoorlijk bestuur.