Handboek Van Persie: de trainer van Feyenoord ontleed – deel 4

Robin van Persie is een analytisch mensenmens, met een absolute topsportmentaliteit en een focus op ontwikkeling, zo las je in het eerste deel van deze serie. Dat Van Persie analytisch tot beslissingen komt, dat hij gedreven wordt door impact op mensen en zijn topsportmentaliteit kwamen eerder aan bod. Dit artikel gaat over het vierde en laatste kenmerk: zijn focus op ontwikkeling.

Elke week 1 procent
Het geldt voor elke persoon en elke organisatie: het vermogen om te leren, om beter te worden, is uiteindelijk belangrijker dan waar je op dit moment staat. Veel belangrijker. Simpelweg omdat het continu kunnen zetten van stappen uiteindelijk tot reuzenstappen leidt. Rekenvoorbeeldje: als je elke week 1 procent beter kunt worden, dan ben je na een jaar 68 procent beter. Nou is zo’n enorme stap wellicht wat optimistisch voor een voetbalploeg in de nationale top, maar het geeft wel aan wat het belang is van een serie kleine stapjes voorwaarts.
Robin van Persie praat er vaak over, tijdens interviews en persconferenties. Dat iedereen in en rond zijn team doorlopend bezig is met beter worden. Met bijdragen. Hij roemt spelers die daarmee bezig zijn. 

• Die speler is continu bezig met wat beter kan.
• Hongerig om beter te worden.
• Staat open voor feedback.
• Is heel erg coachbaar.
• Is leergierig.
• Heeft een open houding.
• Doet er alles aan om beter, sterker, completer te worden. 

Dat soort teksten. Dat is voor Van Persie een feestje om mee samen te werken, zegt hij dan. 

Dieperliggende overtuiging
Nu is het natuurlijk ook wel gebruikelijk in de voetbalwereld om te roepen: we moeten de wedstrijd analyseren en kijken wat er beter kan. Maar Van Persie noemt het structureel, en geeft er veel gewicht aan. Niet alleen als hij terugkijkt op wedstrijden, maar ook als hij praat over zijn spelers, over zijn staf. Dat verraadt dat het bij hem echt een dieperliggende overtuiging is. Het zijn geen lege woorden voor de bühne.
Ook als speler heeft Van Persie natuurlijk ervaren hoe belangrijk het is om net wat meer te doen, om scherper te zijn, iets extra’s te brengen.. Om volledige focus op wat je kunt doen om zelf beter te worden. Elke dag een beetje. Want in de absolute top zijn het kleine details die het verschil maken. Niet eens of je 68 procent beter bent, maar of je bijvoorbeeld 6 procent verder kunt komen. Genoeg voorbeelden van ‘supertalenten’ die uiteindelijk niet hebben gebracht wat er van ze verwacht werd.

Shaqueel een loser?
Hier ligt een duidelijke link met zijn topsportmetaliteit. Van Persie’s overtuiging is dan een groei-mindset noodzakelijk is in de top. Anders red je het gewoon niet. Tijdens een uitzending van de Engelse High Performance Podcast, een jaar of vijf geleden, deelt Van Persie een gesprek dat hij met zijn zoon Shaqueel had, op dit moment speler van Feyenoord O21. Die klaagde over de trainer en anderen omdat hij tijdens de mini-klassieker tegen Ajax O14 op de bank zat.
“Je klinkt als een loser,” had Van Persie hem verteld. “Als je een winnaar wilt zijn, neem dan controle over je leven. En stop met klagen over anderen.” Hij voegde er overigens aan toe dat het succes van Shaqueel geen enkele invloed zou hebben op zijn vaderlijke liefde – “ik houd evenveel van je als je niet slaagt als voetballer” – maar dat is wel wat nodig is voor succes. Geen veroordeling, maar een feitelijke vaststelling. Want als je succes wilt hebben, dan is die houding nu eenmaal noodzakelijk.  

Nederigheid
Een belangrijk element in in zijn focus op groei is de nederigheid. Simpel gezegd: het gaat er niet om wat je goed doet, het gaat erom wat beter kan. Waar je kunt groeien. Dat hij dit er bij zijn spelers inprent werd wel duidelijk na de wedstrijd tegen Heracles, toen Gonçalo Borges na zijn eerste goal voor de ESPN camera’s verscheen en verklaarde dat hij vooral ‘humble’ moest blijven. “Work hard, train hard, play well, repeat,’ zei de Portugees. Het zal Van Persie als muziek in de oren klinken: dit is precies hoe hij het ziet. Als je als speler succesvol wilt zijn onder Van Persie, dan is dit een randvoorwaarde. En dan gaat het er niet om of je dat voor een camera roept – dat kan iedereen – maar het gaat erom wat je elke dag op en om het trainingsveld laat zien.
Van Persie gebruikte in de persconferentie na afloop hetzelfde woord: nederigheid. Sommige analysten deden dit af als een goedkoop motivatie-trucje. “Dat zegt hij natuurlijk om te voorkomen dat ze naast hun schoenen gaan lopen.” Maar voor Van Persie is deze houding een essentieel onderdeel van de focus op groei. Het gaat er niet om wat je goed gedaan hebt, of hoe dik je gewonnen hebt, het gaat erom waar je kunt verbeteren. Alleen met zo’n houding word je zo goed als je kunt zijn. Benut je je volle potentieel. En alleen dan kun je prijzen pakken, de top halen. 

Het nieuwe Feyenoord
De focus op groei ligt niet alleen bij Van Persie, maar in de hele club. Ook de Feyenoord Academy is daar nadrukkelijk mee bezig. Neem bijvoorbeeld de LYB Academy Speler van de maand Award. Uitgereikt aan een jeugdspeler die bijzondere dingen heeft laten zien. Regelmatig komt daarin een groei-mindset naar voren. Bijvoorbeeld over een jonge speler die het initiatief neemt extra beelden en data van zichzelf te bestuderen. Om beter te worden. Ook al voordat Van Persie aan boord kwam. Het is dus eerder een kenmerk van het nieuwe Feyenoord, waar Van Persie zich erg bij thuisvoelt, dan iets wat pas met zijn komst geïntroduceerd is. Het is zelfs al de weg die vóór het tijdperk Slot is ingeluid. En ook bij de Academy tot veel successen heeft geleid.

Spanningen
Een sterke focus op groei kan ook tot spanningen leiden. Bijvoorbeeld als trainer en speler een ander beeld hebben van waar de groei ligt, wat daarvoor nodig is, of hoe goed iets al gaat. Of als een speler (tijdelijk) gewoon niet zo lekker in zijn vel zit en de groei even niet op kan brengen. We hebben van de buitenkant te weinig inzicht in hoe dat destijds precies gelopen is, maar het kan zijn dat de botsing met Hartman in deze hoek lag. Als het schuurt in dit soort gevallen, is de vraag: heeft iemand het gewoon niet in zich, of komt het er (nog) niet uit? Veel dingen kun je leren en verbeteren, maar iedereen heeft ook een plafond.
In de praktijk kunnen verschillen van inzicht over dat soort lastige inschattingen tot spanningen leiden. En dat vraagt sensitiviteit, zorgvuldigheid en een goed gevoel voor timing. Tegelijkertijd is de focus op groei ook een voorwaarde voor het succes van de club. Dus als iemand niet mee kan, of te snel tegen zijn plafond aanloopt, dan past een andere club wellicht beter.

Geluksmomentje
Ik gebruik nu de opmerkingen rond recente wedstrijden als voorbeeld, omdat dat lekker vers in het geheugen ligt. Maar Van Persie praat er doorlopend over. Let maar op de komende weken. Hij gaf recent nog een mooi inkijkje in hoe hij dat beleeft, tijdens de persconferentie voor de Europe League wedstrijd tegen Panathinaikos. Van Persie ervaarde een geluksmomentje tijdens de training en legt vervolgens in detail uit waar dat vandaan kwam. Van Persie:
“Gewoon het dagelijkse leven op 1908*. Als je ziet hoe iedereen in zijn kracht zit, hoe iedereen met zijn vak bezig is. Hoe iedereen bezig is om een stukje beter te worden, vanuit ieders rol. Dat is de teamcultuur die we graag willen hebben met elkaar. Als je dan ziet dat we binnen een paar maanden dát voor elkaar hebben, dan vind ik dat knap en echt wel een compliment waard. Richting heel 1908, want dat doen we met elkaar. En dan isa het zaak om dat te behouden. Want dat onderdeel zou los moeten staan van een wedstrijdje wel of niet winnen. Die standaard moet er altijd zijn.”
Hij vervolgt: “Dat besef is er. Om iedere keer weer beter te worden, ergens in. Iedere dag wil ik het gevoel hebben dat ieder speler en ieder persoon op 1908 het gevoel heeft gehad: ik heb een bijdrage geleverd, ik heb impact gehad en ik ben weer een stukje beter geworden. Dat stralen wij met elkaar aan alle kanten uit. En dat ik waar dat geluksmomentje vandaan kwam.”      

Dat wij Feyenoorders in het verlengde van deze focus op groei nog maar veel geluktmomentjes mogen ervaren!!  

*Het gaat hier om 1908, de thuisbasis van het eerste elftal. Niet om 1908.nl – uw nederige supportersplatform.