Nieuws
Stadion kan weer investeren: “Bezig met het ontwikkelen van een concept over de gehele Kuip heen”
Nadat de gemeente Rotterdam en de stadiondirectie vlak voor de zomervakantie een overeenkomst sloten, kon de blik weer op de toekomst worden gericht. Geen popconcerten meer nadat de eerste woningen worden opgeleverd in ruil voor een fiks bedrag waarmee de schuld bij Goldman Sachs kon worden afgelost.
Stadiondirecteur Lilian de Leeuw toonde zich blij met de zogenoemde geluidsdeal, waardoor het stadion weer wat geld heeft te besteden. Al was het nog even spannend. “Zolang als dat het geld dan nog niet op de rekening staat, houd je toch nog een slag om de arm of het er ook echt doorkomt. En dat moment kwam in de loop van juli”, aldus De Leeuw. De eerste aanpassingen werden vervolgens in de zomer al uitgevoerd. In gesprek met Perspectief gaat zij dieper in om de aanpassingen die zijn gedaan en die nog gaan komen.
Welke aanpassingen zien de gasten van het stadion al terug? Een tiental toiletgroepen is aangepakt, de binnenring is voorzien van nieuwe uitingen en gelijk is ook al het verfwerk opgepakt. Technisch noodzakelijk grootonderhoud als coating van vloeren is mee gestart (vak V), nieuwe klep van de spelerstunnel. Ook niet zichtbare verbeteringen zijn opgepakt, zoals vervangingen van een deel van de verzakte riolering, maar ook heeft bijvoorbeeld het spelershome een facelift gekregen. Maar ook aan de zakelijke kant van het Maasgebouw zijn de veranderingen zichtbaar zoals de vernieuwde opgangen naar de business seats.
Wat is inmiddels aan de Olympiazijde aangepast? Wanneer je gebruik maakt van de Olympia ingang, dan zie je dat vanaf de luifel tot de vakopgangen alles in ere is hersteld. Nieuwe trapbekleding, alles weer strak in de lak, nieuwe vloer en nieuw meubilair in de Van Zandvliet zaal. Maar ook verbeterde barindelingen om onze hospitality standaard te kunnen verhogen.
De aanpak die we hebben gekozen is om geclusterd het werk uit te voeren. Dus pakken we bijvoorbeeld de Olympiazijde aan, dan doen we al het geplande onderhoud ook gelijk zoals bouwkundige schoonmaak en het Olympiaterras. Ook al het verfwerk in de entree is opgepakt, de klimaatinstallatie is uitgebreid met airconditioning net als de vervanging van de toiletgroepen aldaar.
Bij de laatste wedstrijden zagen we al nieuwe toiletten in plaats van de aloude 'pisbakken'. Wensen van supporters worden naar tevredenheid ingewilligd? Meten is weten. Na afloop van iedere wedstrijd worden supporterstevredenheidsonderzoeken uitgestuurd. De informatie wordt intern geanalyseerd en daar waar we onder onze opgelegde performance indicatoren scoren, kijken we naar passende oplossingen. We weten vanuit de rapportages dat de nieuwe toiletgroepen beter scoren dan de oude, maar dat zal geen verrassing zijn.
Wat kunnen we nog meer verwachten komende maanden? Komende maanden gaan we een drukke voetbalkalender tegemoet en zal de operatie vooral daarop gericht zijn. Daarbij werken we in verbeterloops aan kleinere zaken die direct impact maken.
Met de afspraak tussen Club en Stadion om sowieso nog tien tot vijftien jaar in de huidige Kuip te blijven voetballen, dienen de faciliteiten ook verbeterd te worden. Achter de schermen zijn we bezig met het ontwikkelen van een concept over de gehele Kuip heen, daarvoor hebben we een concept development bureau in de arm genomen. Zij kijken tevens ook specifieker naar de gehele Olympiazijde. Het zou namelijk mooi zijn, als we daar een stukje van de toekomst kunnen laten zien. Zo worden momenteel de plannen voorbereid voor het vernieuwen van de Vereeniging, het uitbreiden van de museumcollectie naar de Van Zandvlietzaal, de indeling van het buitenterrein. En aan de binnenring gaan we twee counters bij vak Z terugbrengen, omdat we ook hier in de onderzoeken hebben gezien dat de wachttijden aan de barren te lang is, of mooier gezegd de speed of service teveel onder druk staat.
Aan de Maaszijde worden dit najaar de foodcounters vernieuwd. Na een intensief vergunningstraject hebben we groen licht. We verwachten dat dit project na de winterstop gereed is.
Minder tastbaar maar zeker ook belangrijk is dat we het thema toegankelijkheid op de agenda van dit jaar hoger geprioriteerd hebben. Een speciale werkgroep buigt zich over het verbeteren van de toegankelijkheid bezien vanuit onze supporters.
Reacties
Die mevrouw moet eens gana kijken in Liverpool hoe Anfield Road is aangepakt, met 1700 extra busines seats, bijna 100 sky boxen erbij dan kan het stadion de huur verhogen.
Niet dat onnozele gedoe met een paar pisbakken en een likkie verf.
Dat levert toch geen flikker op, stelletje amateurs daar bij het stadion.
Het probleem zit hem in de keuze om "nog tien tot vijftien jaar in de huidige Kuip te blijven voetballen", die ook mede door de BVO is genomen. Die termijn is veel tekort om verantwoord grote investeringen te kunnen doen.
Sinds Te Kloese namens de RvC mocht komen vertellen dat de BVO uit het Feyenoord City-plan stapte (omdat de RvC daar zelf te schijterig voor was) is er eigenlijk alweer veel kostbare tijd verloren gegaan die besteed had kunnen worden aan een puur zakelijke vergelijking tussen een realistischer nieuwbouwplan dan Feyenoord City ooit geweest is (in de trant van het tweede Volker-Wesselsontwerp) voor over 10 jaar of een effectieve grootschalige vernieuwbouwing van de Kuip.
Wellicht was die tijd nodig om wonden te likken o.i.d. maar nu zouden, idealiter in gezamenlijkheid, stadion en club aan de toekomst moeten werken. En dan is alleen de 10 tot 15 jaren-optie overduidelijk een keuze om met 1½ decennium vertraging hoe dan ook een nieuw stadion te bouwen. En die tunnelvisie is mede de oorzaak voor de huidige situatie.
Wat had DtK dan moeten zeggen, we blijven nog 100 jaar in De Kuip voetballen ?
Ten eerste kan ie dat niet zeggen en ten tweede verkoop je dan je ziel aan de duivel, om het maar ff plat te zeggen.
En laten we nou stoppen met dat nieuwbouw verhaal, dat is voor Feyenoord, de BVO, financieel compleet onmogelijk, of je moet de club verkopen aan een Arabier of zoiets.
Waarom denk je dat Liverpool en AC en Inter Milaan hun plannen hebben laten varen voor nieuwbouw.
Tottenham Hotspur heeft een nieuw stadion, capaciteit 61.000, tip top zakelijk gedeelte met busines seats en skyboxen, was begroot op ruim 600 miljoen euro, toen het klaar was, vorig jaar geloof ik, was de totale bouwsom 1,2 miljard euro.
Dat kan Feyenoord toch nooit opbrengen .
Naar mijn mening is de enige oplossing een renovatie a la Anfield Road, dat is wat grootte betreft vergelijkbaar, met een heel forse uitbreiding van het zakelijke gedeelte en heeft iets van 350 miljoen gekost.
Maar ook dat kon Liverpool niet zelf ophoesten, maar hadden daar een founder voor nodig.
Ik zie het stadion en haar aandeelhouders nooit en te nimmer dit gaan doen en Feyenoord kan als huurder moeilijk voor 350 miljoen gaan verbouwen, los van het feit of ze wel een founder kunnen vinden in deze ondoorzichtige organisatie, waarbij veel te veel partijen direct dan wel indirect hun invloed uitoefenen.
Kortom, zowel het stadion , als Feyenoord zitten in een patstelling, zelfs de aandeelhouders C en V van het stadion kunnen niet met elkaar overweg, daar begint het al mee.
Ik zou niet weten hoe en wie dit gaat oplossen, dan zullen er toch een aantal figuren over hun eigen schaduw moeten stappen en dat betwijfel ik ten zeerste.
Wat ik jammer vind, maar DTK dus niet verwijt omdat dus vooral een RvC-kwestie is, is dat er toen niet is gekozen om zonder voorkeur vooraf een onderzoek is laten doen naar wat effectief qua investeringen en rendement daarvan (voor de BVO) de beste optie is voor Feyenoord. Er is meteen een keuze gemaakt voor een termijn die te lang is om met kleine aanpassingen in/aan de Kuip vooruit te kunnen maar te kort om serieus in het huidige stadion te investeren. Het is eigenlijk een keuze die geen keuze is.
Dat de financiering van welke echte grote investeringen een probleem an sich is, daar heb je uiteraard volkomen gelijk in en die is zelfs niet opgelost met louter het over de eigen schaduw springen van bepaalde personen. Het nu op verondersteld financiële gronden afwijzen van nieuwbouw vind ik alleen niet slim, het idee dat een make over van de Kuip heel veel goedkoper is, is nl nog maar de vraag. En als het verschil niet heel groot is maar een make over betekent dat je over 30 jaar onder vrijwel alle omstandigheden uitgepraat bent als je de Kuip dan weer bij de tijd wil brengen, dan is de vraag of het verschil bepalend moet zijn bij je keuzes. Ik weet dat niet, k denk alleen dat een onderzoek zonder aannames en voorkeuren al twee jaar lang de beste optie is.
Een voorbeeld: Het tweede VolkerWesselsontwerp werd 10 jaar geleden begroot op €265.000.000, de verbeterde make over in het kader van de Moderne Kuip werden 4 jaar geleden geschat op €230.000.000. Hoe zou die verhoudingen liggen als je over 5 of 10 jaar voor een van beide zou (willen) kiezen? Wat bedragen de kosten aan achterstallig onderhoud aan de Kuip als je die periode moet overbruggen?
Als dat laatste een bedrag is dat de club grotendeels uit de CL-inkomsten kan financieren (zoals 6 jaar terug de aanleg van 1908 en de renovatie van Varkenoord) en in ruil daarvoor krijg je een substantieel deel van de aandelen in handen of een andere uitkomst waarbij je beslissende invloed hebt op de besluitvorming van het stadion en je deelt mee in de revenuen ervan, dan moet je als club die investering serieus overwegen. Jij en ik weten dit niet maar een besluitvorming langs dergelijke lijnen lijkt mij nog altijd het beste voor de club.
Verder praten we nu met een club zonder geld die wil gaan investeren, waarbij er maar één huurder is die de kosten daarvan kan afdekken. Een vastgoedpartij wil nu voor een gezonde bedrijfsvoering gewoon geld zien, en terecht trouwens, maar dat is niet positief voor de huurder.
Als er geen grootschalige verbouwing komt zitten we de komende 10/15 jaar gewoon klem als club. Je kan niet verder groeien en moet dankbaar zijn als de toiletten werken. Nog max 5 jaar en je bent ook de finale van de beker kwijt omdat andere stadions gewoon meer voorzieningen bieden.